Shared Hosting là gì? Bóc Term "Shared Hosting" Cho Anh Em Mới, Từ Gà Tới Pro!

Chào 500 anh em, lại là mình Ngân, Dinh Thai Ngan đây. Hôm nay cuối tuần rảnh rỗi, pha ấm trà ngồi chia sẻ tí kiến thức "bếp núc" của dân làm web mình. Chả là dạo này lướt mấy group thấy nhiều anh em mới, đặc biệt là các bạn sinh viên hay mấy ông anh tay ngang mới vào nghề, hay hỏi mấy câu khá là nền tảng. Mà mình thấy "nền tảng" chính là thứ quan trọng nhất. Nay mình chọn một chủ đề mà ai làm web cũng từng nghe, từng dùng, nhưng chưa chắc đã "thông" hết. Đó chính là Shared Hosting.

Mình sẽ viết theo kiểu anh em mình cà phê chém gió với nhau thôi, không slide, không gạch đầu dòng hàn lâm gì cho mệt. Mấy cái đó các sếp trên mạng chia sẻ nhiều rồi, mình nói cái gì nó "thực chiến" hơn một chút.

HIỂU NÔM NA CHO NGƯỜI TỐI CỔ
Tưởng tượng nhé, Shared Hosting nó giống như anh em mình thuê một phòng trong khu trọ sinh viên hay một cái chung cư mini vậy. Có một cái máy chủ (server) vật lý to đùng, ông nhà cung cấp (provider) ổng chẻ cái máy chủ đó ra thành hàng trăm, thậm chí hàng ngàn "căn phòng" nhỏ hơn rồi cho anh em mình thuê mỗi người một phòng để chứa website.

Mọi "căn phòng" này đều xài chung hạ tầng của "tòa nhà": chung đường điện (CPU), chung đường nước (RAM), chung luôn cả cái sân phơi đồ (băng thông). Chính vì "xài chung" như thế nên chi phí nó rẻ banh nóc, siêu hợp lý cho mấy ông mới làm web, blogger, hay các doanh nghiệp nhỏ giai đoạn đầu. Đây là lựa chọn gần như là mặc định khi anh em bắt đầu một dự án web cá nhân hoặc một trang giới thiệu công ty đơn giản. Quản lý cũng dễ nữa, bên cho thuê họ lo hết từ A-Z, từ bảo trì, cập nhật đến an ninh chung, anh em mình chỉ việc xách vali (source code) vào ở thôi.

Anh em sẽ được cấp cho một cái bảng điều khiển (control panel) như cPanel hay DirectAdmin, nhìn vào trực quan, bấm bấm vài nút là quản lý được hết file, database, email các kiểu. Mấy ông không chuyên về quản trị hệ thống cũng xài ngon ơ.

ĐI SÂU HƠN VÀO "BẾP NÚC" CỦA SHARED HOSTING
Rồi, giờ tới đoạn cho mấy ông "khó tính" hơn một tí. Bản chất của việc "xài chung" này nó vận hành như thế nào?

Thực ra, nhà cung cấp họ dùng các phần mềm ảo hóa và quản lý chuyên dụng để phân chia tài nguyên trên một máy chủ vật lý. Mỗi tài khoản hosting của anh em sẽ được "nhốt" trong một cái lồng riêng, gọi là "container" hoặc được quản lý bởi các cơ chế phân quyền của hệ điều hành (thường là Linux). Dù ở chung nhà nhưng về lý thuyết thì phòng của ông nào ông nấy biết, không tự tiện chạy qua phòng người khác được.

Tuy nhiên, cái "chung" nó vẫn còn đó. Tất cả các website đều chạy chung trên một hệ điều hành và một web server (ví dụ như Apache, Nginx hoặc LiteSpeed). Điều này có nghĩa là cấu hình của web server này là dùng chung. Anh em gần như không có quyền can thiệp sâu vào việc tùy chỉnh các thiết lập của server. Muốn cài thêm một module PHP đặc biệt nào đó hay tinh chỉnh cấu hình Apache? Quên đi. Đây là một hạn chế lớn nếu dự án của anh em cần môi trường tùy biến cao.

Và đây mới là vấn đề chí mạng: hiệu ứng "hàng xóm ồn ào" (noisy neighbor). Khu trọ có 100 phòng, chỉ cần một ông phòng bên mở nhạc sàn volum max cỡ thì cả xóm mất ngủ. Shared hosting y chang vậy. Nếu một website nào đó chung server với anh em bỗng dưng viral, traffic tăng đột biến, hoặc bị tấn công DDoS, nó sẽ "hút" hết tài nguyên CPU/RAM của server. Hậu quả là website của anh em, dù chả làm gì nên tội, cũng sẽ ì ạch, thậm chí "sập" theo. Mấy nhà cung cấp xịn họ có cơ chế để hạn chế việc này (như CloudLinux), nhưng rủi ro thì vẫn luôn ở đó.

KHI "SỐ ĐO" KHÔNG NÓI LÊN TẤT CẢ - GÓC KHUẤT DÂN IT PHẢI BIẾT
Khi đi mua hosting, anh em thường thấy các thông số quảng cáo rất kêu như "Dung lượng không giới hạn", "Băng thông không giới hạn". Nghe thì sướng tai đấy, nhưng thực tế nó không màu hồng như vậy đâu.

Hãy để ý đến một thông số mà nhiều nhà cung cấp hay giấu đi hoặc ghi rất nhỏ: Inode Limit. Inode là gì? Nôm na nó là một cấu trúc dữ liệu trên hệ thống file của Linux, mỗi file hoặc thư mục trên host của anh em sẽ tốn 1 inode. Nhà cung cấp quảng cáo cho anh em ổ cứng 100GB, nhưng họ chỉ giới hạn cho 250,000 inodes. Anh em mà làm web tin tức, hay web bán hàng có hàng chục nghìn sản phẩm, mỗi sản phẩm lại có 3-4 cái ảnh thumbnail các kích cỡ khác nhau, thì con số 250,000 inode đó sẽ hết trước khi anh em kịp dùng hết 10GB dung lượng. Khi đạt tới giới hạn inode, anh em sẽ không thể tạo thêm file hay thư mục mới được nữa, dù dung lượng ổ cứng vẫn báo là còn trống thênh thang. Đây là một trong những cái bẫy lớn nhất mà anh em ít kinh nghiệm rất hay gặp phải.

Một vấn đề khác là giới hạn tài nguyên ngầm. Họ nói không giới hạn băng thông, nhưng sẽ có các giới hạn về CPU Usage, Physical Memory Usage, Entry Processes... Vượt mấy cái ngưỡng này là website của anh em sẽ bị "bóp" hiệu năng hoặc bị tạm ngưng ngay lập tức.

Và cái cuối cùng, bảo mật. Dù nhà cung cấp có các lớp bảo vệ chung cho server, việc ở chung một nhà tiềm ẩn rủi ro lây nhiễm chéo. Nếu một website "hàng xóm" bị hack do dùng theme/plugin lởm, hacker có thể lợi dụng lỗ hổng đó để tấn công cục bộ (local attack), leo thang đặc quyền và tấn công sang các website khác cùng server, trong đó có website của anh em.

VẬY KHI NÀO NÊN DÙNG, KHI NÀO NÊN "CHẠY NGAY ĐI"?
Shared Hosting không xấu, nó chỉ không phù hợp cho mọi đối tượng.

• Nên dùng: Nếu anh em là sinh viên làm đồ án, người mới bắt đầu làm blog, website giới thiệu công ty/dịch vụ quy mô nhỏ, lưu lượng truy cập thấp tới trung bình. Hoặc đơn giản là khi ngân sách của anh em cực kỳ eo hẹp.
  
  
• Nên cân nhắc "lên đời" (VPS, Cloud Server): Khi website của anh em bắt đầu có lượng truy cập lớn và ổn định, cần hiệu năng cao và ổn định, yêu cầu tùy chỉnh sâu về môi trường server, hoặc lưu trữ những dữ liệu nhạy cảm đòi hỏi bảo mật cao hơn. Nếu anh em cảm thấy website mình bắt đầu chậm chạp một cách vô cớ, hay bị lỗi 503 Service Unavailable, đó là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy "căn phòng trọ" đã trở nên quá chật chội.
  

Tóm lại, Shared Hosting là một điểm khởi đầu tuyệt vời. Nó rẻ, dễ dùng và đủ tốt cho phần lớn các website quy mô nhỏ. Nhưng là một người làm IT, anh em phải hiểu rõ bản chất, những ưu điểm và cả những góc khuất của nó để biết khi nào nó còn phù hợp và khi nào cần phải tìm một "ngôi nhà" mới khang trang hơn. Đừng để cái mác "không giới hạn" làm mờ mắt. Hãy luôn là người dùng thông thái!

Hy vọng chút chia sẻ này giúp được anh em, đặc biệt là các bạn mới. Có gì thắc mắc cứ để lại bình luận, anh em mình cùng trao đổi tiếp nhé.